Verbeterde versie Veiligheidseffectrapportage voor sociale veiligheid in de openbare ruimte

Met de Veiligheidseffectrapportage (VER) breng je risico’s op gebruiks- en beheerproblemen van ruimtelijke plannen in kaart. Dit doe je nog vóór de daadwerkelijke realisatie van een project begint. In een gestructureerd en transparant proces werk je samen met de betrokkenen aan een sociaal veilig ontwerp van bijvoorbeeld een vernieuwd winkelgebied.

De VER is qua aanpak vergelijkbaar met een Milieu Effect Rapportage (MER), maar dan gericht op sociale veiligheid. Een VER is niet verplicht bij een ontwikkelproject, maar is wel bijzonder nuttig om problemen in het beheer (na oplevering) te voorkomen.

Met de VER kom je tot een sociaal veilig ontwerp. Bepaal gezamenlijk vooraf en tijdens het proces het ambitieniveau. De praktijk toont aan dat niet alle wensen ingevuld kunnen worden. Veiligheid, biodiversiteit, inclusiviteit, mobiliteit, economie (rendement), betaalbaarheid en andere onderwerpen spreken elkaar soms tegen. De VER kijkt vanuit sociale veiligheid naar de plannen. Betrokkenen kennen ook de belangen van andere domeinen. Het gaat erom de sterke punten en kansen in kaart te brengen en voor de gesignaleerde risico’s een set van (vooral) ruimtelijke veiligheidsmaatregelen voor te stellen.

Een VER hanteert voor een ontwerp de volgende richtlijnen:

Zichtbaarheid (zichtlijnen, sociale ogen).
Eenduidigheid (van wie is het gebied?).
Toegankelijkheid (voor wie wel en voor wie niet?).
Aantrekkelijkheid (wil je er graag komen of verblijven?).

De VER van het CCV werd onlangs vernieuwd en vanaf nu beschikbaar in een handige clickable pdf.

VER case in de praktijk: een winkelcentrum

Een nieuw winkelcentrum levert na de opening al snel problemen en klachten op over onder meer overlast. Hierdoor is extra surveillance vereist en dus extra budget. Zo worden ver mijdbare ontwerpfouten afgewenteld op de publieke sector. Vooraf is niet goed nagedacht over de plaats van de pinautomaten, hangplekken voor jongeren en vluchtroutes voor dieven. Het advies voor pinautomaten is deze te plaatsen in het zicht van woningen of langzaam rijdend verkeer. Dit was niet gebeurd. Er waren geen hangplekken voor jongeren gecreëerd, waardoor zij zelf iets zochten en daarmee de toegang tot winkels blokkeerden.