CW: Nederlands vastgoed terug op de radar

Hoewel er de afgelopen jaren moord en brand werd geschreeuwd over de staat van de Nederlandse commercieel onroerend goed markt, staat Nederland weer op de radar van internationale partijen. Dit blijkt uit het “Winning in Growth Cities” rapport van internationaal vastgoedadviseur Cushman & Wakefield dat vandaag gepubliceerd is op vastgoedbeurs EXPO Real in München.

Hoewel Nederland niet op kan boksen tegen internationale reuzen als New York en Londen, staat Amsterdam inmiddels op een 6e plaats in Europa qua beleggingsvolume. Daarmee blijft Amsterdam onder meer Moskou en München voor, terwijl wereldwijd onder meer Singapore achter Amsterdam blijft steken. Met een geïnvesteerd vermogen van bijna EUR 7 miljard, waarvan bijna EUR 4 miljard door internationale partijen tot stand kwam, behoort Amsterdam (de Randstad) zelfs tot de top-3 van regio´s met het hoogst geïnvesteerde volume door internationale beleggers van Europa.

Jeroen Lokerse, Managing Partner van Cushman & Wafefield:

“De Nederlandse markt wordt op dit moment gedomineerd door een tweetal type investeerders. Enerzijds zijn er Duitse fondsen die in het beste segment van de markt willen beleggen en daarbij gefocust zijn op de Nederlandse kantorenmarkt. Anderzijds zijn er zogenaamde private equity partijen die geïnteresseerd zijn in relatief gunstig geprijsd “secundair” vastgoed. Deze partijen zijn al enkele jaren actief in Nederland en doordat het besef bij verschillende vastgoedfondsen is gekomen dat zij hun vastgoed zullen moeten verkopen, zijn er in de afgelopen twaalf maanden veel relatief grote portefeuille transacties tot stand gekomen.”

“Voorbeelden zijn onder meer de verkopen door CBRE Global Investors van een significant aandeel van het Dutch Office Fund portfolio aan respectievelijk Archon/OVG, Blackstone en Lonestar, terwijl Mount Kellet een grote retail portefeuille van Corio aankocht. Dergelijke transacties zorgen voor een hoog investeringsvolume en oefenen een grote aantrekkingskracht uit op andere beleggers”,

aldus Mathijs Flierman, Head of Capital Markets bij Cushman & Wakefield.

“Hoewel deze transacties een belangrijke invloed hebben op de bijna EUR 7 miljard die in de afgelopen 12 maanden geïnvesteerd zijn in Nederland, was het topsegment misschien nog wel belangrijker”.

De verkoop van drie kantoorgebouwen aan de Amsterdamse Zuidas zorgde voor een totaal investeringsvolume van meer dan EUR 650 miljoen. Dit betrof de gebouwen Ito/Som, Symphony en het nieuwbouw kantoorpand “The Edge”. Bij dergelijke transacties ligt de prijs per m² gemiddeld ruim boven de EUR 5.000 terwijl voor leegstaande kantoorruimte op dit moment soms niet meer dan EUR 200 per m² betaald wordt. Deze transacties kwamen tot stand dankzij de inbreng van Duitse beleggers zoals Deka en Union Invest, beleggers die zich in Nederland hoofdzakelijk op het primaire kantorensegment richten.

Eén van de belangrijke redenen dat Nederland, en in het bijzonder Amsterdam en de Randstad, erg in trek zijn om in te investeren is de sterke positie op tal van belangrijke factoren die leidend zijn voor internationale investeerders. In ranglijsten met betrekking tot technologie, toerisme, innovatie en distributie presteert Amsterdam bijzonder goed.

“Deze sterke positie, in combinatie met de relatief stabiele economie die Nederland heeft, zorgt ervoor dat internationale investeerders zeer geïnteresseerd zijn om te investeren in commercieel onroerend goed in Nederland”,

aldus Michiel Boonen, Senior Research Consultant bij de vastgoedadviseur.

“Daarnaast zijn de prijzen voor Nederlands commercieel onroerend goed nog altijd erg aantrekkelijk voor internationale partijen, waardoor het buitenlandse kapitaal dat Nederland binnenkomt het op acht na hoogste ter wereld is geweest in de afgelopen twaalf maanden.”

De prijzen voor commercieel onroerend goed zijn doorgaans minder turbulent dan in verschillende andere markten, hoofdzakelijk door het zogenaamde “smoothing en lagging” effect. Hierdoor worden waardeveranderingen over een langere periode uitgestreken in de waardering van onroerend goed, waardoor prijzen minder volatiel worden.

Voor 2015 is het de verwachting dat Nederland een sterke positie in het internationale klimaat zal behouden. Hoewel investeerders veelal geïnteresseerd zijn in liquide markten, letten ze ook steeds vaker op de kwaliteit van de markt. Volgens Cushman & Wakefield zal Nederland dankzij haar sterke economische positie zeker een dominante positie houden binnen de internationale beleggingsmarkt. Desondanks spreekt de vastgoedadviseur wel uit dat de fundamenten op de gebruikersmarkten in sommige deelgebieden uiterst broos zijn, waardoor internationale partijen afgeschrikt kunnen worden. Desondanks zal er in 2015 nog altijd interesse blijken te zijn in zowel het primaire segment van de onroerend goed markt alsook in het secundaire segment. Deze trend is op de retailmarkt ook in toenemende mate zichtbaar, wat in 2015 zou kunnen leiden tot soortgelijke portfolio transacties als op de kantorenmarkt.