BOA’s steeds effectiever in het veilig en leefbaar houden van het publiek domein

In Nederland zijn ongeveer 26.000 Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) actief in het ondersteunen van politietaken. Zij zijn onmisbaar geworden voor het waarborgen van leefbaarheid, handhaving en veiligheid. Ook in veel winkelgebieden zorgen boa’s door hun aanwezigheid voor een veilige omgeving. In een Essay in opdracht van het Ministerie van Justitie worden ontwikkelingen benoemd die boa’s effectiever maken in hun taakuitvoering.

Het document trapt af met de constatering er in de openbare ruimte door zelfregulering of sociale controle over het algemeen weinig problemen ontstaan. Er zijn echter ook momenten waarop mensen er onderling niet goed uit komen, grensoverschrijdend gedrag plaatsvindt en er een conflict ontstaat. Dat zijn de momenten waarop politie, beveiligers en dus ook boa’s in actie komen.

De boa’s zijn beter in hun taak als zij pro-actief en mensgericht te werk gaan (zie deel 2 van het essay; Handhaven begint bij het kennen van mensen). Dat is ook een van de aanbevelingen: “Hun werkterrein ligt op straatniveau, bij bekende hotspots zoals hangplekken, waar ze groepen aanspreken, contact leggen en overlast in kaart brengen. Dit doen ze vanuit een benaderbare en vertrouwde houding, met de nadruk op persoonlijk contact in plaats van bewapening.” De brede rol van de BOA’s wordt ook weerspiegeld in de titel van hun opleiding: Handhaver, Leefbaarheid en Veiligheid.

Door ervaring en best practices worden boá’s steeds effectiever. Vooral de afstemming van taken met de politie is daarin een essentieel onderdeel. Door boa’s wat meer autonomie en verantwoordelijkheden te geven neemt de effectiviteit toe. Als voorbeeld wordt de aanpak in Rotterdam genoemd: Daar kregen Boa’s de ruimte om kleine overtredingen aan te pakken die overlast en ergernissen veroorzaakten, zoals het uitschrijven van boetes, optreden tegen hinderlijk gedrag, en het assisteren bij het aanhouden van winkeldieven. Deze afstemming voorkomt blinde vlekken in de handhaving, die ontstaan bij te beperkte bevoegdheden van boa’s.

Binnen sommige doelgroepen worden boa’s niet altijd serieus genomen en bestempeld als ‘Playmobil politie’. Het toelaten van enige verdedigende bewapening zoals handboeien, een steekwerend vest, een wapenstok of pepperspray kan preventief werken en er voor zorgen dat de boa’s serieus genomen worden. Ook de bodycam wordt benoemd als middel om conflicten te registreren; wat een preventieve werking kan hebben op (potentiële) overtreders.

Meer informatie: Essay; De rol van boa s in handhaving en leefbaarheid binnen het publieke domein | Tweede Kamer der Staten-Generaal