Eerder dit jaar werden internationale awards uitgereikt door RLI voor innovatieve belevingsaspecten in winkelcentra. Winkelcentrum Zuidplein was genomineerd in de categorie ‘Beste renovatie van een winkelcentrum’. Dat was een goede reden om het verhaal op te tekenen bij de architecten van TconcepT.
De uitdagingen:
- Met meer dan 60 eigenaren van winkelvastgoed op één lijn komen
- Werken binnen de structuur van een centrum uit de jaren 70
- Een overzichtelijke routering voor de jaarlijks ruim 11 miljoen bezoekers
- Eenheid en kwaliteit creëren in de beleving van het winkelcentrum (komend vanuit een bijzonder rommelige situatie)
- Zeker geen onbeperkte budgetten om de ambitieuze doelstellingen te realiseren.
Winkelcentrum Zuidplein in Rotterdam is met 60.000 m2 en ruim 11,5 miljoen bezoekers een van de grootste indoor winkelcentra van Nederland. En wellicht nog belangrijker; Het vervult een hele belangrijke rol als ontmoetingsplek in dit deel van Rotterdam.
De kunst van het revitaliseren
Voor een architect is het best een uitdaging om een verouderd winkelgebied te realiseren. Je hebt immers te maken met een basisconcept dat in een ander tijdsgewricht is ontwikkeld. Het is in Nederland wel een markt waarop de komende jaren nog veel meer behoefte aan zal ontstaan.
“Het verouderde winkelcentrum oogde vooral erg rommelig.”, trapt Willem Joost de Vries, senior partner bij TconcepT, onze rondleiding door het winkelcentrum af. Het wordt al lastiger als je moet aangeven wat nu precies de elementen zijn die een winkelgebied een gedateerd uiterlijk geven. Frank Hendriks van TconcepT, was als projectarchitect bij de renovatie betrokken en noemt de belangrijkste ingrepen die hebben gezorgd voor de grootste transformatie:
- Verhogen van de winkelpuien. Het ‘oude’ winkelgebied was ingericht met twee winkellagen. De tweede laag is nooit echt tot bloei gekomen. Die is in de nieuwe opzet vervallen en we hebben de begane grond veel hoger gemaakt. Dat geeft meteen al een veel ruimtelijker beeld. In de galerijen zijn ook bruggen uit het gebouw verwijderd, waardoor je veel beter zichtlijnen krijgt op de winkels in de hele straat.
- Het verbeteren van de belichting is een tweede belangrijke ingreep geweest. Om meer daglicht in het interieur te krijgen zijn roosters onder de bestaande daklichten verwijderd, het daglicht komt ongefilterd binnen, wat een frisse uitstraling oplevert. De wanden naast de daklichten zijn voorzien van lichtarmaturen die na zonsondergang mooi strijklicht geven. Het lichtplan, naar ontwerp van Har Hollands, zorgt voor meer licht en een frisse uitstraling. De nieuwe ledverlichting zorgt bovendien voor een aardige besparing op de energiekosten.
- Uniformiteit in de winkelpuien. Het winkelgebied stamt uit de jaren 70. Destijds spiegelde men het winkelcentrum aan de bestaande oude winkelstraten. Die zijn vaak organisch gegroeid en elk winkelpand heeft daar een eigen uitstaling. Om dat in het winkelcentrum terug te brengen werd gewerkt met gevels die inspringen. TconcepT heeft een nieuw ontwerp gemaakt, met uniforme shopdividers, waarbinnen de winkelexploitant zijn eigen uitstraling kan creëren. De gevelstructuur is daarmee ook weer gelijkgetrokken.
Nieuwe beeldbepalers
Naast het opknappen van het winkelcentrum zijn er binnen het project ook diverse aanpassingen gemaakt die positief de aandacht op zich vestigen.
De winkelpui van de voormalige Hema locatie aan het Centraal Plein is (in opdracht van de Kroonenberg Groep) translucent en kan naar gelang de jaargetijden en feestdagen van kleur veranderen. Hierdoor ontstaat een dynamisch, verrassend beeld. De vorm van de lichtgevende elementen refereert naar de oorspronkelijke gevels van Zuidplein en vormt het nieuwe ankerpunt tussen de oost-west en noord-zuid verbinding in het Hart van Zuid. Deze gevel is samen met de gevel van Zara de beelddrager van het vernieuwde plein geworden.
De diverse deelpleinen in het winkelcentrum hebben allemaal een eigen kenmerkende uitstraling gekregen, waardoor deze beter als herkenningspunt kunnen fungeren. Daarvoor zijn opvallende elementen toegevoegd zoals spiegelende lichtboxen en lichtgevende kolommen.
Het Centraal Plein blijft de belangrijkste plek in het winkelcentrum waar ook het grote horecaplein te vinden is. Het is duidelijk dat dit de centrale ontmoetingsplek is. Zelfs op een doordeweekse woensdagmiddag is het er gezellig druk en zitten de terrasjes vol. Naast de aanpassingen op het gebied van revitalisatie is hier ook een grote oppervlakte aan groenvoorziening op de eerste etage toegevoegd.
Het resultaat en de toekomst
Er zijn sinds de heropening op 25 januari j.l. nog geen metingen verricht van bezoekersaantallen. Wel is duidelijk dat de bezoekers meteen de weg hebben teruggevonden. De eerste reacties van de winkeliers zijn bijzonder positief. Zij zien dat de uitstraling van ‘hun winkelcentrum’ een enorme impuls heeft gekregen en schatten in dat er nu zelfs méér bezoekers rondlopen. De bezoekers laten ook vooral positieve geluiden horen over hun nieuwe winkelgebied. Ook de vastgoedinvesteerders zijn tevreden, want het vernieuwde winkelcentrum is nog altijd zeer gewild en heeft nu weer een hogere kwaliteit.”
Tconcept blikt met tevredenheid terug op het hele traject. Frank Hendriks: “Het was wel een uitdaging om met 60 eigenaren van het vastgoed tot overeenstemming te komen. Diverse kleinere winkeliers bezitten in dit winkelcentrum hun eigen winkel. Dat verhoogt de betrokkenheid, maar maakt een grootschalig ontwikkelproject wel een stuk lastiger. Gelukkig hadden we een uitstekende centrumdirecterur, Pieter Affourtit en projectdirecteur Ed Heijstee , die een cruciale rol hebben gespeeld in het samenbrengen van de diverse belangen. Diverse vastgoedeigenaren en retailers hebben zitting genomen in de diverse werkgroepen, zoals het ontwikkelteam en het ontwerpteam. Ook dat vergroot de betrokkenheid. Een klein deel van de eigenaren die in eerste instantie niet wilde meedoen, wil nu alsnog de kwaliteit verbeteren.”
Meer informatie:
